Een deel van de curatorial group werd voor een artikel in Het Parool over de werkwijze en hun eigen expertise. Mark ging dieper in op het queer-perspectief:
“ Opvallend genoeg had het Stadsarchief op dat gebied heel weinig in huis, hooguit hier en daar een snipper. Dus moesten de foto’s van elders komen.”
Het Internationaal Homo/Lesbisch Informatiecentrum en Archief, tegenwoordig officieel ILHIA LGBT Heritage, had veel bruikbaars in de collectie. Bergsma: “Hoeveel er in Amsterdam ook werd geprotesteerd, de eerste grote homodemonstratie was pas in 1977. We hebben de nadruk gelegd op zulk protest. Ook de lesbische subcultuur van de jaren tachtig komt aan bod. Fotograaf Hennie Henriët bleek die uitgebreid te hebben vastgelegd. Voor de aidscrisis van die tijd hebben we bewust niet gekozen, omdat daar meteen weer zo’n stigma op zit.”
Foto header: Aankomst op Schiphol uit Suriname, ca. 1974. Maya Pejic. Stadsarchief Amsterdam.
Foto Het Parool: Curatoren van ‘Al die Amsterdamse mensen’ in het Stadsarchief. Vanaf links: Warda El-Kaddouri, Jitka Peeters, Giorgio Toppin en Mark Bergsma. Beeld Dingena Mol.
Fotograaf opening 'Al die Amsterdamse Mensen. Foto's 1970-1990': Maarten Nauw.
Curatorial group
Het Stadsarchief heeft voor deze tentoonstelling gekozen om met een kritische blik naar hun eigen collectie documentaire foto-opdrachten te kijken. Wie zijn buiten beeld gebleven, en welke verhalen zijn tot nu toe onverteld? Om antwoorden te vinden op deze vragen vroegen zij een externe curatorial group om samen met hen deze tentoonstelling in te vullen.
De groep bestond uit creatieve makers, kritische denkers, en (foto)historici die zich allemaal op hun eigen manier actief bezighouden met hoe geschiedenis verteld, bewaard en getoond wordt. Vanuit hun expertise wezen ze op hiaten én nieuwe kansen: vrouwen zijn ondervertegenwoordigd, zowel als maker en als geportretteerde. Amsterdammers met een migratieachtergrond zien we vooral in de rol van ‘de ander’, en dat geldt nog sterker voor vrouwen met een migratieachtergrond. Werkende vrouwen met een migratieachtergrond? Die moeten met een lantaarntje gezocht worden. De LHBTIQ+-gemeenschap is nauwelijks aanwezig in de beeldcollectie van het Stadsarchief, ook al hebben fotografen als Hennie Henriët deze prachtig gedocumenteerd. Ook bewoners van grote wijken als Nieuw-West en Zuidoost komen maar weinig in beeld.
Maar ondervertegenwoordigd in beeld en archief betekent niet onbelangrijk. Daarom werkte deze groep aan een tentoonstelling waarin de spotlight gericht wordt op een aantal fotografen en onderwerpen die meer gezien zouden mogen worden. Om een gevarieerder beeld te schetsen van bovengenoemde periode, zijn aan de tentoonstelling foto’s toegevoegd uit andere Nederlandse collecties, zoals de foto's van Hennie Henriët uit de collectie van IHLIA LGBTI Heritage.
De curatorial group bestond uit Sophie Tates (Stadsarchief Amsterdam), Jitka Peeters (Stadsarchief Amsterdam), Ingrid Jansen (Stadsarchief Amsterdam), Loulou Kokkedee (Stadsarchief Amsterdam), letterkundige Warda El-Kaddouri, tentoonstellingsmaker en docent hedendaagse fotografie Jenny Smets, beeldend kunstenaar Emin Batman, historicus Mark Bergsma, fotograaf Çiğdem Yüksel en Giorgio en Onitcha Toppin, vormgevers en eigenaars van modemerk Xhosa. Giorgio Toppin heeft ook het ruimtelijk en grafisch ontwerp van de tentoonstelling verzorgd.
Op donderdag 3 oktober 2024 opende in het Stadsarchief Amsterdam de tentoonstelling 'Al die Amsterdamse Mensen. Foto’s 1970-1990'. Van Gisteren werkte mee aan de totstandkoming van deze tentoonstelling waar Mark onderdeel uitmaakte van het inspirerende curatorial team.
4 oktober 2024-26 januari 2025
Stadsarchief Amsterdam, Vijzelstraat 32
De uitkomst is een kritisch, meerstemmig perspectief op de jaren 70 en 80 en de tentoonstelling toont een krachtig beeld van de Amsterdammers in deze turbulente periode, waarin Amsterdam ingrijpende veranderingen onderging. Gerenommeerde fotografen zoals Ed van der Elsken, Bertien van Manen, Ata Kandó, Esther Kroon, Maya Pejić en Koen Wessing geven een gezicht aan deze tijd. Zij brengen verhalen tot leven over postkoloniale migratie, stadsvernieuwing, woonprotesten, economische crisis en het gevecht om gelijke rechten.
Wij kregen de ruimte om aan de hand van foto’s van de vrijwel onbekende fotografe Hennie Henriët het queer- en feministisch perspectief toe te voegen.
Al die Amsterdamse Mensen (1970-1990)
Meer weten over Van Gisteren
of wil je samenwerken?
Neem contact met ons op.
Mail naar info@vangisteren.nu
