GESCHIEDENIS

Zurich, Surch in het Fries, is een dorp in het noordwesten van Friesland, gelegen aan de Waddenzee ten noorden van de Afsluitdijk. Het dorp telt momenteel zo’n 150 inwoners. Zurich kent een lange geschiedenis.

Al in de 14e eeuw is het terug te vinden op de kaart onder de naam Suderinge. De plaatsnaam zou mogelijk een verbastering zijn van de woorden zuidelijke (Zuder/suder) oever (ich) of zuidelijke hoek. In de 19e eeuw was Zurich een rustig dorp waar door de gure zeewind maar weinig wilde groeien. De meeste bewoners leefden van de visserij, de handel in zeewier, werkten op de zuivelfabriek of in de landbouw. Ook was er een kleine middenstand en een florerend verenigingsleven. De ijsvereniging en kaatsvereniging werden in respectievelijk 1895 en 1898 opgericht. Met de bouw van de Afsluitdijk, begonnen in 1927, werd het eens zo stille Zurich in de vaart der volkeren gestort. Arbeiders vanuit het hele land werden in en rond Zurich gestationeerd, en met de voltooiing van de Afsluitdijk in 1932 zorgde een nieuwe weg door het dorp voor een groeiend aantal dagjesmensen en bewoners. In de jaren 50 was het inwonersaantal meer dan verdubbeld.

Maar de komst van de Afsluitdijk had ook zijn keerzijde. Het eeuwenoude landschap rondom het dorp werd geherstructureerd en verschillende huizen langs de dijk en in de dorpskern moesten het veld ruimen. De dijkverhogingen in de jaren 60 deden daar nog een schepje bovenop. Met de komst van de N31 in 1976 werd een deel van het dorp afgesneden van de rest. Vanaf die periode nam ook het inwonersaantal weer af. Met de sluiting van de school midden jaren 90 sloeg de vergrijzing toe, wat ook zijn weerslag had op het verenigingsleven. Zurich ging van een dorp met een hechte gemeenschap, naar meer een forensendorp.

Fotomateriaal afkomstig archief Zurich en eigen archief ©